De algemene klachten zijn pijn, tijdelijk gehoorverlies, oorsuizing en jeuk. Soms kunnen ook bijverschijnselen optreden, zoals braken, hoge koorts, pusafscheiding en zelfs diarree. Niet alle vormen van oorpijn vertonen deze symptomen.

Er bestaan verschillende soorten oorpijn:

Uitwendige oorontsteking

Een ontsteking van het uitwendige oor (het gedeelte vóór het trommelvlies), ontstaat meestal door de aanwezigheid van vocht in het oor, waarin zich bacteriën of schimmels hebben ontwikkeld (natte variant). Ook kan er eczeem aanwezig zijn of kunnen door peuteren of te veel reinigen irritaties (met jeuk en pijn) optreden. In sommige gevallen zijn deze klachten vergelijkbaar met een huidinfectie (droge variant).

Middenoorontsteking

Een middenoorontsteking kan op elke leeftijd kan optreden, maar komt vooral voor bij kinderen van één tot zes jaar. Het begint meestal met een verkoudheid. Dan zwelt het slijmvlies van de neus-/keelholte op, hierdoor kan de verbinding met het middenoor (de buis van Eustachius) dichtgaan. Zo kunnen virussen of bacteriën zich daar gaan vermenigvuldigen. Daardoor vormt zich een ontsteking (vaak met koorts) waardoor vocht ontstaat, dat niet weg kan. Die druk op het trommelvlies doet dan pijn. Soms breekt het trommelvlies open en loopt het ontstekingsvocht naar buiten. De pijn verdwijnt dan meestal snel en het trommelvlies gaat daarna vanzelf weer dicht.

Andere oorzaken

Oorpijn wordt niet altijd veroorzaakt door een ooraandoening. Pijn aan het oor kan ook komen door infecties aan neus, keel, mond en kaken.

• Bij kinderen onder de twee jaar met oorpijn.
• Als bij oudere kinderen en volwassenen de geneesmiddelen na drie dagen gebruik niet werken.
• Wanneer de oorpijn gepaard gaat met koorts (bij kinderen pas boven de 40ºC).
• Bij oorpijn, die gepaard gaat met eczeem en jeuk.
• Bij regelmatig terugkerende oorklachten en bij oorpijn die snel erger wordt.
• Bij een loopoor dat langer dan 14 dagen duurt.
• Bij een blijvend verstopt oor. De huisarts kan het oor uitspuiten. Probeer dit nooit zelf!

Ga bij regelmatig terugkerende oorklachten altijd naar een arts. Het zelf 'dokteren' aan het oor is riskant, vooral als dit leidt tot uitstel van de juiste behandeling. Zo kan het verwaarlozen van terugkerende middenoorontstekingen leiden tot zeer ernstige complicaties, zoals een hersenvliesontsteking of gehoorverlies.

Hoe voorkom je oorpijn en wat kun je er zelf tegen doen?

Oorpijn bij kinderen

Vooral kinderen tot zes jaar zijn extra gevoelig voor verkoudheid en oorontstekingen. De buis van Eustachius is korter en kleiner dan bij volwassenen. Let op bij warme en vochtige omgevingen zoals (subtropische) zwembaden. Kinderen lopen daar vaak een oorontsteking op. Omdat infecties via de mond en de neus ontstaan bieden oordoppen geen bescherming. Laat kinderen met oorpijn veel drinken. Paracetamol kan helpen tegen de pijn, neusdruppels zijn zinvol om de zwelling van het slijmvlies tegen te gaan. Het gebruik van oordruppels heeft geen zin omdat ze het middenoor niet bereiken.

Oorsmeer verwijderen

Achter propjes oorsmeer kan onder andere water blijven zitten. Dit kan een infectiebron worden. Propjes oorsmeer kun je zachter maken door enkele dagen ruim te druppelen met slaolie of amandelolie. Doe dit alleen als je zeker weet dat het trommelvlies geheel intact is, zodat de olie niet bij je middenoor kan komen. Anders kun je gehoorbeschadiging oplopen. Je oren laten uitspuiten kan via de huisarts.

Oren schoonmaken

Was alleen je oorschelp. Gebruik hiervoor uitsluitend water en een washandje, geen zeep. Komt er toch zeep of shampoo in je oor, spoel het dan in ieder geval goed met water. De oren van baby’s was je aan de buitenkant met warm water, gebruik eventueel wat babyolie. Ga nooit met voorwerpen zoals een wattenstaafje in je oor. Dit kan je trommelvlies beschadigen en zo een middenoorontsteking veroorzaken.

Zwemmen met oorpijn of buisjes

Heb je vaak last van oorpijn? Ga dan niet te vaak in een zwembad zwemmen. Chloor en bacteriën kunnen het slijmvlies van je mond, neus en keel prikkelen. Hierdoor kunnen via de buis van Eustachius oorinfecties ontstaan. Maak na douchen of zwemmen je oren ook goed droog, met een handdoek of tissue. Doe liever geen watjes in de oren. Deze sluiten niet goed af en laten veel pluizen achter. Ook hierdoor kunnen infecties ontstaan.

Mensen met buisjes of gaatjes in het trommelvlies hebben soms pijn bij zwemmen, doordat er water in je oor loopt. Je kunt dan rubberen oordopjes of met vaseline geïmpregneerde propjes watten gebruiken. Deze sluiten nooit genoeg af om bacteriën tegen te houden en beschermen dus ook niet tegen gehoorganginfecties.

Een middenoorontsteking kun je bij kinderen vanaf twee jaar gedurende drie dagen behandelen met paracetamol en een neusspray. Is de oorpijn daarna niet over, ga dan naar je huisarts. Het lijkt misschien vreemd om een neusspray bij oorpijn te gebruiken, maar daar is een goede reden voor. Het middenoor staat in verbinding met de buitenwereld via de ‘buis van Eustachius’ die in de neus uitkomt. Als die buis dicht zit kan vocht, etter of snot niet weg. Door neusspray slinkt het slijmvlies van de neus en de buis van Eustachius, waardoor dit kan afvloeien.

Een ontsteking van de buitenste gehoorgang kun je laten behandelen met oordruppels. Ernstige infecties worden soms met antibiotica behandeld.

Alle informatie over oorpijn lees je in de folder Oorpijn.

Wil je meer weten over dit onderwerp, jouw gezondheid of de geneesmiddelen die je gebruikt? Kom dan gerust eens langs bij je Alphega apotheek. Wij zijn je graag van dienst.

Ook voor geneesmiddelen die je zonder recept koopt, raden we aan te laten controleren of ze samengaan met eventuele andere geneesmiddelen die je al gebruikt. Geef het gebruik van deze zeflzorgmiddelen dan ok altijd door aan jouw apotheek.